Locatie:	Molenstraat 18, 4701 JS Roosendaal
CBS Typering:	Koetshuis en theekoepel
Bouwjaar:	1857
Architect:	onbekend
Soort monument:	Gemeentelijk
Monumentnummer:	.
Geplaatst d.d.:	16 september 2008
Kadastrale aanduiding:	Roosendaal, Sectie L, Nr 4905

Omschrijving van het monument

Algemeen:
De Molenstraat verbindt het gehucht Kalsdonk met de Markt en is in hoofdzaak een winkelstraat met bovenwoningen geworden. Het merendeel van de (oudere) panden is gebouwd rond 1900. De Molenstraat wordt gekenmerkt door een rijweg met aan beide zijden een stoep waaraan tweelaagse bebouwing grenst. De nokrichtingen van de bebouwing wisselen zich af door haaks of evenwijdig aan de straat te zijn gelegen. Tussen de bebouwing zijn incidenteel smalle steegjes zichtbaar die toegang geven tot het achterterrein.
Ter plaatse van de Molenstraat geeft een smal steegje dat bestraat is met kasseien toegang tot een binnenterrein. Aan het einde van het steegje heeft de familie Sandeling in 1857 een ouder koetshuis, dat gebouwd was tussen 1804/1823, laten verbouwen tot het koetshuis zoals we dat nu aantreffen. De theekoepel is in het verlengde van het steegje gebouwd in 1855.
Het voormalige tuinmans-koetshuis (pand) is nu in gebruik als opslagruimte. Aan de oostzijde van het pand is een gebouw gesloopt, het maaiveld is er bestraat en er zijn vier garages gebouwd, die niet beschermenswaardig zijn.
Aan de westzijde bevindt zich een tuin en aan de zuidzijde bevindt zich een grote tuin met in het zuidelijkst deel, op een hoger gelegen deel van de tuin, een theekoepel. De tuin is omsloten door een mogelijk negentiende-eeuwse tuinmuur.
Tot het oorspronkelijke eigendom van de familie Sandeling behoorde het woonhuis, twee koetshuizen (waarvan er een gesloopt is) en een theekoepel uit 1855. De heer J.J. Sandeling was oprichter-directeur van het Franse instituut in Roosendaal en mede oprichter van de Roosendaalsche Courant in 1863. De Roosendaalsche Courant is de voorloper geweest van het Brabants Nieuwsblad.

In deze beschrijving komen het voormalige tuinmans-koetshuis, de theekoepel en de ommuurde tuin aan de orde.

Voormalig koetshuis
Het pand is gebouwd in een in een traditionele bouwstijl staat op een diep, rechthoekig grondvlak en bestaat uit een begane grond, een zolderverdieping en een zolder onder een zadeldak waarvan de nok evenwijdig aan de straat loopt. Het dak is met rode Hollandse pannen gedekt.

Voorgevel
De symmetrische, drielaags puntgevel is met ijsselsteentjes in kruisverband gemetseld. Op de begane grond bevinden zich twee brede rondboog poorten. Tussen de poorten bevindt zich de gevelsteen met de tekst:
"La Famille Sandeling 1857 "
Aan weerszijden van de poorten bevindt zich een halfrond stalvenster en een deur met een halfrond bovenlicht. De stalvensters en de bovenlichten hebben een gevorkte tracering. De deuren zijn oorspronkelijk, maar gerepareerd. Op de zolderverdieping bevindt zich centraal in de gevel een rondboog hooiluik. Aan weerszijde is een rondboog vensteropening met een stenen lekdorpel aanwezig. Het venster links is iets smaller dan het rechter. Beide hebben stalen vensters met een vorktracering, zoals in de voorgevel. In de geveltop bevindt zich een occulus waarvan het stalen raam een spinnenweb motief heeft.

Linker zijgevel
De linker zijgevel is voor een deel bepleisterd en wordt met een mastgoot afgesloten. De gevel dateert voor een deel (ongeveer tweederde vanaf de voorgevel) uit de periode tussen 1804 / 1823. Tegen dat deel bevindt zich tevens een kas die uit dezelfde bouwtijd dateert. Boven de kas bevinden zich twee stalvensters, links van deze vensters, in het geveldeel dat uit 1857 dateert, is een hooiluik aanwezig.

Rechter zijgevel
Tegen de rechterzijgevel is een éénlaagse bebouwing gebouwd. Voorts is de gevel blind en wordt afgesloten met een mastgoot.

Achtergevel
De achtergevel is vanaf de openbare weg niet zichtbaar.

Theekoepel
De ééncellige theekoepel in de tuin is gebouwd in neoclassicistische stijl en bestaat uit een begane grond, heeft gepleisterde gevels en heeft een achthoekig tentdak dat gedekt met leien in Rijndekking. De hoekkepers zijn bekleed met lood. Het dak heeft een ruim dakoverstek en rust op een vierkante hoofdvorm met afgeschuinde hoeken. De gevels worden afgesloten met een tussen profiellijsten gepleisterde fries.
In de gevel die vanaf het steegje zichtbaar is en in de haaks daarop staande zijgevels bevindt zich een toegang met dubbele opgeklampte deuren met gepleisterde penanten op een sokkel met een houten deklijst die aan beide zijden draagt op geprefabriceerde, voluutvormige consoles. In de deuren is een raam met een achtruits roedenverdeling aangebracht.

Ommuurde tuin
De tuin wordt met een bakstenen muur gescheiden van de omliggende bebouwing en erven. In de tuin bevinden zich enkele monumentale bomen.

TERUG