Locatie:	Molenstraat 21-21d, 4701 JL Roosendaal
CBS Typering:	Woonhuis/Winkel/Werkplaatsen
Bouwjaar:	nr 21: 1870 nr 21a-21d: 1895-1900
Architect:	onbekend
Soort monument:	Gemeentelijk
Monumentnummer:	.
Geplaatst d.d.:	15 oktober 1992
Kadastrale aanduiding:	Roosendaal, Sectie L, Nr 2480, 2479, 4355, 4435

Typering
Het betreft een tweelaags pand met vier traveeën aan de straatzijde in de gevelwand met lijstgevel en een breed zadeldak met eindschild en rode verbeterde hollandse pannen met de nok haaks op de straat.

Historische omschrijving
Molenstraat 21-21 D is een complex van woningen, winkels en werkplaatsen. Het winkel-woonhuis aan de voorzijde heeft een verschijningsvorm die grotendeels uit ca. 1870 dateert, op de winkelpui na die eind dertiger jaren vernieuwd is. De opbouw van dit voorhuis, de interspatiëring van de vensters en de vorm van de kap doen vermoeden dat het een wellicht zeventiende eeuwse kap bevat.
De achterbebouwing (21 A tot en met D) is van aanmerkelijk recenter datum en kan gedateerd worden in de periode van ca. 1895-1900.

Omschrijving exterieur nummer 21
De voorgevel is grijs gepleisterd tot de wisseldorpels, die bij de bovenlichten geplaatst zijn.
De deur van het pand bevindt zich in een portiek aan de linkerzijde met taps toelopende zijden. De paneeldeur is gevernist, van koperen sierroeden voorzien en heeft een getoogde bovenzijde.
Rechts is een raam boven een keldervenster met ruitvormig siersmeedwerk. Het onderste gedeelte van de vensters is dieper gelegen dan het bovenste deel.
De onder en bovenzijde worden gescheiden door een uitkragende tussenlijst. Het onderste gedeelte bestaat uit grote etalagevensters, het bovenste uit getoogde smalle panelen met oker glas-in-lood en een sierelement in Art Deco. De bovendorpel wordt afgeschermd door een loodslabbe met segment en driehoekuitsnijdingen.
De begane grond en de eerste etage worden gescheiden door een uitkragende geprofileerde waterlijst. Hieronder is een rechthoekig gepleisterd blok, dat correspondeert met de vier daarboven gelegen ramen. Dit zijn getoogde donkergeschilderde T-vensters met stucprofilering. Hierboven is een fries, dat bestaat uit vier verdiepte blokken en een ronde opening in het midden tussen een geprofileerde smalle lijst en een geprofileerde overstekende houten daklijst.
De zijgevel is wit geblokt gepleisterd. Het raam op de hoek heeft net als dat aan de andere hoek een rechthoekig kelderraam met tralies en een bovenlicht met toog en glas-in-lood. Er is nog een dergelijk kelderraam in deze gevel, alsmede een getoogd zesruitsschuifraam.
Nummer 21 verkeert in goede staat.

Omschrijving exterieur nummers 21A - 21D
Het onderdeel 21 A-B is een tweelaags witgeschilderd bakstenen gebouw met platvolle voeg. Het pand heeft een hoog opgetrokken gepleisterde plint. Qua hoogte bestaat het pand uit drie onderdelen.
De nummers 21 A en B hebben paneeldeuren, bereikbaar via een uitpandige hardstenen trede.
De donkergeschilderde deuren hebben kussens in het onderpaneel en rechthoekige gietijzeren sierroosters met klaverbladmotief. Het deurkalf heeft een rand met driehoekige uitsparingen met daarboven een geometrisch glas-in-lood bovenlicht in gedekte tinten. De afdekking gebeurt door een segmentboog met wigvormige diamantkop als sluitsteen en een afsluitende koppenlaag.
Daarnaast en daarboven zijn twee T-vensters met hardstenen dorpel met klosjes. Er zijn gepleisterde speklagen bij de onder-, wissel- en bovendorpel. De twee onderste ramen hebben houten rolluikkasten en rolluiken. Het bovenlicht is voorzien van glas-in-lood. Rechts hiervan is een deur, die hetzelfde is als de linkerdeur. Ter hoogte van het bovenlicht is er een rondraam met davidsster. Naast de genoemde deur is er een bredere. Het bovenlicht is vernieuwd. Hierboven is een T-venster met daarnaast een dichtgemetseld rondraam. Naast de deur is een zesruits venster en daarnaast weer een negenruits venster onder een stalen profielbalk met drie rozetten. Boven dit raam is een hoge smalle laaddeur onder hoge rondboog met vlechtmozaïek. De gootlijst is gepleisterd en voorzien van een smalle profiellijst aan de onderzijde.

Het deel rechts hiervan, 21 C, onderscheidt zich door een bouwnaad en een iets lagere daklijn. De gepleisterde plint is ook lager. Waar de pleisterlaag loslaat, is de roodbruine baksteen te zien. Dit deel heeft rechte dorpels en schuiframen met getoogde boog met daartussen rechte schietankers. In het midden van deze zes traveeën bevinden zich de beide opdekdeuren. Op de eerste verdieping zijn getoogde T-ramen.

Het achterste deel, 21 D, is eenlaags en heeft drie traveeën. Het heeft een gepleisterde plint die door rechthoekige roostertjes onderbroken wordt. De getoogde zesruits ramen met hardstenen dorpels aan voor- en achterzijde, waartussen rechte schietankers. Rechts is de originele paneeldeur met snijwerk om verdiepte velden en een ijzeren open deurrooster met krul en tulpmotief. Er is een grote koperen handgreep. Het getoogde bovenlicht is gedeeld. Het fries is gepleisterd en de gootlijst met profielrand kraagt uit. Het zadeldak heeft zwarte oudhollandse pannen. De zijgevel van 21d is grauw gepleisterd. Hierin zijn drie nieuwe ramen geplaatst.

De nummers 21A, 21B en 21C verkeren in redelijke staat, nummer 21D verkeert in goede staat.

Redengevende omschrijving
Deze groep van woningen en werkplaatsen is van belang wegens ouderdom en stedebouwkundige situering in de binnenstad in de vorm van achterbebouwing.
Het complex maakt onderdeel uit van de gegroeide stedebouwkundige structuur van de Molenstraat.

TERUG